گلیم حافظ نگاره بزکوهی از دوران باستان

نویسندگان

عفت السادات افضل طوسی

چکیده

اهمیت نقوش حیوانی از دیرباز در هنرایرانی قابل مشاهده است. این نقوش حیوانی گاه به­سبب کاربردشان از جنبه کشاورزی و تغذیه، به­عنوان نمادی از خدایان، سلطنت و یا عناصری از کائنات به­شمار آمده­اند. در میان نقوش­حیوانی، نگاره بزکوهی از اهمیت بسیار برخوردار است. این­نقش در دوران­باستان کارکردی بیش از یک­نقش تزئینی داشته، و نماد طلب­باران و برکت بوده­است. از عصرساسانی و سپس دوران اسلامی که اعتقادات وگرایش­های هنر وفرهنگ تغییرات اساسی داشته، نگاره بزکوهی نیز به­حاشیه رفت وبیش­ترین کارکرد خود را در دست­بافته­های روستایی وعشایری حفظ نمود. هدف مقاله پیش­رو جست­و­جوی علت تداوم وحفظ این­نقش در هنر باستان وسپس دوام آن در هنر گلیم است. این­تحقیق با توجه به –نگاره­های در دسترس از دوران پیش از تاریخ تاکنون، با روش مقایسه اسناد به­جا مانده در دوران مختلف و روش توصیفی - تحلیلی،  ردپای حضور بزکوهی و معنای آن را در هنرایران مورد بررسی قرار داده­است. روش گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه­ای است. به­نظر می­رسد این نقش از دیرباز بر سنگ نگاره­ها وجود داشته و با توجه به عقاید وآیین مردمان گذشته به­عنوان نماد باران، باروری وفراوانی شکل گرفته و از نسلی به­نسل دیگردر هنرباستان انتقال یافته و در دست­بافته­های عشایری که از آسیب تغییرات روز در امان بود، محفوظ مانده است. نزدیکی این­نقش با زندگی، معاش ومحیط زیست وآرزوهای بافنده و انتقال سنتی آن طی قرن­ها، موجب حفظ آن در میان بافته­های عشایری تا به­امروز است. بی آن­که بافنده امروز برمعنای دقیق این نقش آگاه باشد حافظ  آن است و به­این ترتیب گلیم محمل یک نگاره و آرمان باستانی گشته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی سیر تاریخی تحول نقش نگاره بزکوهی در دوره ساسانیان

    تحقیق حاضر یک تحلیل محتوایی را بر نقش نگاره‌های یافت شده بزکوهی متعلق به دوره زمانی پیش‌ازتاریخ تا ساسانیان ارائه نموده است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده حضور سبک طبیعت‌گرایی (ناتورالیسم)، گرایش به خارج کردن نقوش از شکل طبیعی و درجه بالایی از استیلیزه و تمایل شدید به‌واقع گرایی در دوره پیش‌ازتاریخ، آغازتاریخی و در دوره تاریخی دیده‌شده است. دیگر یافته نشان از تغییر جایگاه نقش بز از جایگاه رب‌ال...

متن کامل

بررسی تطبیقی نگاره بزکوهی در سنگ‌نگاره‌های شرق و غرب ایران (مطالعه‌ی موردی: سربیشه و اورامان)

ت تصویر بزکوهی در هنر ایران، از دیرباز نقش بسیار مهمی داشته و نگاره های آن از دوره های پیش از تاریخ در نقوش غارها، سنگ های حجاری شده، ظروف سفالی و فلزی بسیار دیده شده است. این نقش بر روی برخی آثار باستانی، حامل ارزش ها و نشانه هایی است که بر اساس باورها و اعتقادات بشر کهن، در چارچوب این آثار نمود یافته اند. یکی از این آثار، سنگ نگاره ها هستند. لذا در تحقیق حاضر نگاره بزکوهی در سنگ نگاره های شر...

متن کامل

بررسی تطبیقی نگاره بزکوهی در سنگ‌نگاره‌های شرق و غرب ایران (مطالعه‌ی موردی: سربیشه و اورامان)

ت تصویر بزکوهی در هنر ایران، از دیرباز نقش بسیار مهمی داشته و نگاره های آن از دوره های پیش از تاریخ در نقوش غارها، سنگ های حجاری شده، ظروف سفالی و فلزی بسیار دیده شده است. این نقش بر روی برخی آثار باستانی، حامل ارزش ها و نشانه هایی است که بر اساس باورها و اعتقادات بشر کهن، در چارچوب این آثار نمود یافته اند. یکی از این آثار، سنگ نگاره ها هستند. لذا در تحقیق حاضر نگاره بزکوهی در سنگ نگاره های شر...

متن کامل

سابقه وساختار پوشش زنان از دوران ایران باستان تا اسلام

این مقاله به معرفی وضعیَت پوشش و سیر تحول این جریان ازدورۀ باستان تا دورۀ اسلام پرداخته بود. با بررسی متون دینی اعم از تورات،انجیل و بررسی قوانین مدنی درجوامع قبل از اسلام مانند ایران و... که تابع متون مقدس بوده اند ومطالعه پیرامون تاریخ وساختار پوشش در این ادوار وادیان می رساند که پوشش یک فضیلت اخلاقی و انسانی در تمدنهای بشری به حساب می آمده و افرادجامعه خود را مُقیَد به آن می دانسته و انحراف از ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه نگره

ناشر: دانشگاه شاهد

ISSN 1735-4560

دوره 7

شماره 21 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023